Co na nadwrażliwość zębów?

Nadwrażliwość zębów to częsta dolegliwość, która może znacząco obniżyć komfort codziennego życia. Objawia się nagłym, krótkotrwałym bólem zęba w reakcji na zimno, ciepło, słodycze, kwaśne produkty lub dotyk – np. podczas szczotkowania. Choć najczęściej nie wynika z poważnych chorób, może być sygnałem uszkodzenia szkliwa lub odsłonięcia zębiny. W artykule wyjaśniam, skąd bierze się nadwrażliwość zębów, jak ją rozpoznać oraz – co najważniejsze – co naprawdę pomaga ją złagodzić.

Skąd bierze się nadwrażliwość zębów?

Nadwrażliwość zębów ma najczęściej swoje źródło w odsłonięciu kanalików zębinowych, czyli mikroskopijnych kanałów prowadzących od powierzchni zęba do jego wnętrza – miazgi, która zawiera zakończenia nerwowe. Zębina może zostać odsłonięta na skutek uszkodzenia szkliwa, cofania się dziąseł lub ubytków klinowych.

Do najczęstszych przyczyn nadwrażliwości należą:

• zbyt mocne lub nieprawidłowe szczotkowanie zębów twardą szczoteczką,
• używanie past o silnym działaniu ściernym (np. wybielających),
• cofanie się dziąseł na skutek chorób przyzębia,
• bruksizm (zgrzytanie zębami), prowadzący do mikropęknięć szkliwa,
• kwaśna dieta (cytrusy, napoje gazowane), która sprzyja demineralizacji szkliwa,
• uszkodzenia szkliwa po zabiegach wybielania lub piaskowania,
• próchnica i nieszczelne wypełnienia.

Czasem nadwrażliwość pojawia się nagle, a innym razem narasta stopniowo. Może dotyczyć pojedynczych zębów lub całych łuków zębowych. Dlatego jej przyczyny powinny być ocenione indywidualnie przez dentyści Gliwice.

Jakie są objawy nadwrażliwości zębów?

Głównym objawem nadwrażliwości jest nagły, przeszywający ból, który pojawia się w odpowiedzi na określony bodziec – najczęściej zimno, ciepło, kwaśne lub słodkie jedzenie i napoje, a także dotyk (np. szczoteczki lub nitki dentystycznej). Ból ma charakter krótkotrwały, ale może być bardzo intensywny.

Objawy najczęściej pojawiają się w:

• zębach trzonowych i przedtrzonowych, gdzie najłatwiej dochodzi do odsłonięcia szyjek zębowych,
• zębach po zabiegach higienizacyjnych lub wybielaniu,
• miejscach z ubytkami klinowymi lub recesją dziąsła.

Jeśli ból jest długotrwały, pulsujący lub pojawia się samoistnie, może to świadczyć o zapaleniu miazgi i wymaga natychmiastowej konsultacji stomatologicznej.

Co stosować na nadwrażliwość zębów?

Istnieje wiele metod radzenia sobie z nadwrażliwością zębów – zarówno domowych, jak i profesjonalnych. Dobór odpowiedniego sposobu zależy od nasilenia objawów i przyczyny problemu.

Domowe sposoby łagodzenia nadwrażliwości:

• Stosowanie specjalistycznych past do zębów nadwrażliwych, zawierających np. azotan potasu, chlorek strontu, hydroksyapatyt lub fluor. Składniki te blokują kanaliki zębinowe i zmniejszają przewodnictwo bodźców.
• Delikatne szczotkowanie miękką szczoteczką i techniką wymiatającą, aby nie uszkadzać szkliwa i nie pogłębiać recesji dziąseł.
• Unikanie drażniących pokarmów i napojów, takich jak bardzo gorące lub zimne potrawy, kwaśne owoce i napoje gazowane.
• Ograniczenie wybielających past i zabiegów, które mogą nasilać nadwrażliwość.
• Stosowanie płukanek do jamy ustnej z fluorem, które wspomagają remineralizację szkliwa.

Profesjonalne metody leczenia w gabinecie stomatologicznym:

• Fluoryzacja kontaktowa, czyli aplikacja żeli lub lakierów fluorkowych bezpośrednio na nadwrażliwe zęby – wzmacnia szkliwo i zmniejsza reakcję na bodźce.
• Zamykanie kanalików zębinowych preparatami żywicznymi, które tworzą ochronną warstwę na odsłoniętej zębinie.
• Lakowanie szczelin i pęknięć szkliwa, jeśli są one przyczyną dolegliwości.
• Leczenie recesji dziąseł, które mogą wymagać zabiegów periodontologicznych, np. przeszczepów dziąsłowych.
• Leczenie ubytków klinowych, które mogą być odbudowywane materiałami kompozytowymi.

W każdym przypadku leczenie powinno być poprzedzone dokładną diagnozą – nadwrażliwość to objaw, a nie choroba sama w sobie, dlatego należy znaleźć i usunąć jej przyczynę.

Jak zapobiegać nawrotom nadwrażliwości?

Najlepszym sposobem walki z nadwrażliwością zębów jest profilaktyka. Odpowiednia higiena jamy ustnej i świadomość szkodliwych nawyków pozwala znacznie ograniczyć ryzyko nawrotów.

W codziennej profilaktyce warto:

• szczotkować zęby dwa razy dziennie miękką szczoteczką i pastą o niskim współczynniku ścieralności (RDA),
• unikać szorowania zębów – szczególnie przy szyjkach zębowych,
• odczekać co najmniej 30 minut z myciem zębów po spożyciu kwaśnych napojów i owoców,
• stosować pasty i płukanki z fluorem,
• regularnie odwiedzać stomatologa w celu kontroli stanu szkliwa i dziąseł,
• unikać nadmiernego stosowania zabiegów wybielających i abrazji mechanicznej.

Pacjenci z tendencją do bruksizmu powinni również rozważyć wykonanie szyny relaksacyjnej, która chroni zęby przed mikropęknięciami i ścieraniem szkliwa podczas snu.

Jak skutecznie poradzić sobie z nadwrażliwością?

Nadwrażliwość zębów to dolegliwość, którą można skutecznie kontrolować – pod warunkiem, że zostanie prawidłowo zdiagnozowana i leczona. Zarówno domowe metody, jak i profesjonalne zabiegi dostępne w gabinecie stomatologicznym, pozwalają na znaczną redukcję bólu i poprawę komfortu życia. Kluczowe jest jednak indywidualne podejście i eliminacja przyczyn problemu, a nie tylko łagodzenie objawów.

Jeśli nadwrażliwość utrzymuje się mimo stosowania past i płukanek, nie warto zwlekać – warto skonsultować się ze stomatologiem, który dobierze odpowiednią metodę leczenia i pomoże trwale rozwiązać problem.